Hoe kunnen we dans beter integreren in het basisonderwijs? Maud geeft advies!

Maud Tielemans. Fotograaf: Kim Vos.

WERKPLEZIER & DIDACTIEK | In dit artikel geeft Maud een inkijk in haar onderzoek en gesprekken met experten uit het Vlaamse (dans)onderwijs. Dans is volgens Maud namelijk een voor de hand liggende onderwijsmethode. Of zou dat in ieder geval moeten zijn. Ontdek welke rol jij als dansdocent daarbij kan spelen en krijg een eerste, korte inkijk in haar boek Zeppelin muzische inspiratiegids dansexpressie. Dat verschijnt in het najaar van 2023 bij Pelckmans Uitgeverij. 

Muzische vorming

Nieuwsgierig naar de realiteit van dans in het Vlaamse basisonderwijs studeerde ik in juni 2018 af als Master Arts in Education aan Codarts in Rotterdam met de scriptie Dans in de Spiegel. Het was een vergelijkend onderzoek naar de (h)erkenning van het theoretische kader Cultuur in De Spiegel – (Vlaanderen) door leerlingen, leerkrachten en experts, met betrekking tot kwalitatieve danseducatie in het Vlaamse basisonderwijs. Hierdoor kreeg ik een helder beeld van hoe danseducatie in het basisonderwijs georganiseerd is in Vlaanderen, én waar de ontwikkelkansen liggen (ook voor Nederland, bleek achteraf). Graag deel ik deze inzichten ook met jullie. 

In Vlaanderen is danseducatie binnen het basisonderwijs georganiseerd onder het leergebied muzische vorming. Daar is dans naast beeld, drama, media en muziek het vijfde domein waarin alle leerlingen gedurende zes jaar aan de slag gaan. De Vlaamse ‘eindtermen dans/beweging’, in Nederland bekend als ‘sleutelcompetenties’, gaan over expressie, beheerst bewegen en kennismaken met dans als kunstvorm. Op de website Onderwijsdoelen.be staat: 

“De kinderen passen met inzicht de expressieve waarde van dans en beweging toe met hun eigen lichaamstaal en vergelijken haar met de reële wereld van beweging, dans en ballet.”

“Het onderwijs in het domein "beweging" opent hier met andere woorden de weg naar de wereld van dans en van de lichaamstaal in het algemeen en van beheerst bewegen in het bijzonder.”

Al doen deze citaten de muzische onderwijsdoelen eigenlijk tekort. Daarin gaat het namelijk ook over: spelen, exploreren, waarnemen, reflecteren, verbeelden, vormgeven, experimenteren, kwalificeren, oriënteren, evalueren en - last but not least - genieten. Het gaat hier om kunsteducatie, waarbij de kinderen zelf ook creërend aan de slag mogen gaan. Daarom vraagt danseducatie in het onderwijs een andere aanpak van een dansdocent dan lesgeven in een dansschool doet, waar de focus vaker op technische aspecten ligt. 

Wil je verder lezen? Log dan in!


WERKPLEZIER & DIDACTIEK

Over één ding zijn dansdocenten het allemaal eens: wat een uitdagend en veelzijdig beroep hebben wij! Door middel van dans kunnen wij leerlingen begeleiden in hun algemene leerproces. Aan de hand van verschillende didactische werkwijzen leren we ze elke keer dat stapje meer. En dat geeft ons voldoening. Als dansdocent sta je er echter ook vaak alleen voor. Het is vaak creatief zoeken naar oplossingen voor de problemen waar je tegenaan loopt. Hoe bereid je je schooljaar voor? Hoe ga je te werk binnen verschillende contexten? Hoe gaan we de eindvoorstelling vormgeven? Maar vooral… Hoe behoud ik plezier in mijn beroep? Dat alles lees je in de rubriek ‘Werkplezier & Didactiek’!

Maud Tielemans

Maud Tielemans is redacteur voor de rubriek ‘In de spotlight’. Ze studeerde danseducatie (BA) en kunsteducatie (MA) bij Codarts Rotterdam. Daarnaast studeerde ze kunst- en cultuurmanagement aan de Universiteit Gent. Tot haar opdrachtgevers behoren Codarts Rotterdam, de lerarenopleiding Karel de Grote in Antwerpen, Kunstacademie Halle, de Dutch Don't Dance Division en de Nederlandse Dansdagen. Ze is uitvinder van de DoeDoos 'OnweerDANSbaar'. En in 2023 publiceert ze haar eerste dansboek 'Zeppelin: inspiratiegids dansexpressie in het lager onderwijs'. Voor Dansdocent.nu gaat ze in gesprek met inspirerende dansdocenten uit Vlaanderen. Maud Tielemans was tevens redacteur ‘Werkplezier & Didactiek’ van 2019 tot 2021.