Dansend de taalontwikkeling van kleuters ondersteunen? Saskia vertelt over haar onderzoek!

Op de website van het Lectoraat Kunsteducatie kun je het gratis e-book van Saskia’s onderzoek downloaden!

WERKPLEZIER EN DIDACTIEK I Dans kan jonge kinderen helpen bij het leren van een nieuwe taal. Dat blijkt uit onderzoek van danspedagoog Saskia Sap, dat zij onlangs afrondde bij het Lectoraat Kunsteducatie in Amsterdam. In het boekje Dansend Nederlands leren voor NT2-kleuters (2023) beschrijft zij haar TOLD-model, dat ze op drie basisscholen testte. Werk jij ook met kleuters? In dit artikel lees je over het onderzoek! In een volgend artikel geeft Saskia tips hoe jij als dansdocent aan de taalontwikkeling van kleuters kan bijdragen.

Jake

In een van mijn danslessen op een Amsterdamse basisschool stond op een dag het jongetje Jake. Hij was net drie weken geleden in Nederland aangekomen en kwam uit een West-Afrikaans land. Daardoor beheerste hij onze taal nog niet en zat hij op school in een speciale taalklas. Samen met zijn klasgenootjes deed hij één keer per week mee met mijn TOLD-les: taalondersteunend lesgeven door dans.

Tijdens de eerste twee lessen rende hij voornamelijk rondjes en riep hij van alles in zijn eigen taal. Met de gezamenlijke opdrachten deed hij niet mee, hoewel hij wel belangstelling toonde voor alles wat er te zien was. De leerkracht en de dansdocent die de dansles gaven (onder mijn begeleiding als pedagoog en onderzoeker) besloten hem voorlopig maar even zijn eigen gang te laten gaan. Als de dansdocent een attribuut in haar handen had, probeerde Jake dit te pakken en hij werd boos als dat niet gewaardeerd werd.

Het viel mij ook op dat hij bijna de hele tijd op zijn tenen liep.

In de derde les zagen we een verandering. Tijdens een opdracht tot vrij dansen met gekleurde, doorzichtige doekjes communiceerde de dansdocent met hem via beweging. Ze legde een doekje op haar gezicht en keek vrolijk naar hem. Hij begon te lachen en maakte eigen bewegingen op de muziek, die andere kinderen weer overnamen. De ruimte en tijd die de dansdocent hem gunde om te wennen - plus de non-verbale communicatie, de muziek en het attribuut (het doekje) - gaven hem de mogelijkheid om zich deel te voelen van deze groep. Een eerste stap op weg naar verbale communicatie in de nieuwe taal. De lessen erna deed hij met steeds meer oefeningen mee.

Zijn voeten raakten nu tijdens het dansen helemaal de grond. Het was alsof hij letterlijk geland was in de groep…

Op deze manier is dans een fijne ‘brug’ tussen het nog niet met (een nieuwe) taal kunnen communiceren en het uiteindelijk kunnen spreken in die nieuwe taal. Steeds meer onderzoek wijst er dan ook op dat bewegen, waaronder dans, een gunstige invloed kan hebben op de taalontwikkeling van kinderen en jongeren. Want het lichaam en de zintuigen blijken niet alleen ‘ontvangers’ van informatie te zijn, maar juist ook fundamenteel bij te dragen aan het verwerken en begrijpen van die informatie.

Ook in het Nederlandse onderwijs is er gelukkig steeds meer aandacht voor de relatie tussen dans en taal. Dat was voor mij een goede reden om te gaan onderzoeken hoe ik daar, vanuit mijn eigen kennis en expertise als dansdocent, een bijdrage aan kan leveren!

…

Wil je meer weten over Saskia’s onderzoek? Log dan in om verder te lezen!

Inloggen

Lid worden

WERKPLEZIER & DIDACTIEK

Over één ding zijn dansdocenten het allemaal eens: wat een uitdagend en veelzijdig beroep hebben wij! Door middel van dans kunnen wij leerlingen begeleiden in hun algemene leerproces. Aan de hand van verschillende didactische werkwijzen leren we ze elke keer dat stapje meer. En dat geeft ons voldoening. Als dansdocent sta je er echter ook vaak alleen voor. Het is vaak creatief zoeken naar oplossingen voor de problemen waar je tegenaan loopt. Hoe bereid je je schooljaar voor? Hoe ga je te werk binnen verschillende contexten? Hoe gaan we de eindvoorstelling vormgeven? Maar vooral… Hoe behoud ik plezier in mijn beroep? Dat alles lees je in de rubriek ‘Werkplezier & Didactiek’!

Lees ook...