Als ik tijd heb om na te denken, dans ik niet hard genoeg

Dansdocent Ilja Geelen

Ilja Geelen. Fotograaf: Yassine Abouhamid.

WERKPLEZIER & DIDACTIEK | Heb jij ook leerlingen die ‘te veel in hun hoofd zitten’ tijdens de dansles? Ilja Geelen kreeg van haar dansdocenten alsmaar te horen dat ze meer moest ontspannen. Dat ging moeizaam. Maar inmiddels heeft ze ontdekt welke technieken wél bij haar werken. Via dansworkshops, eigen training en… mountainbiken! In dit artikel deelt Ilja een aantal oefeningen, tools en mindsets die haar hebben geholpen. En hoe die haar visie op danseducatie hebben gevormd.

Dit artikel is deel 1 van een reeks van drie. In het volgende artikel (deel 2) vertelt Ilja hoe ze haar visie vertaalt naar hedendaagse danslessen voor jongeren in Marokko. Ze geeft voorbeelden van hoe die leerlingen reageren op haar aanpak. Het derde artikel is een volledig lesplan vol oefenstof en beeldmateriaal!

Ontspan, haal adem…

Als ik terugblik op mijn dansacademie-jaren zijn er drie dingen die docenten eindeloos tegen mij zeiden:

1. Ontspan 
2. Haal adem
3. Open je ogen (of op minder gezellige dagen: "Kijk niet zo gestresst")

De eerste paar keer nam ik deze feedback vol nieuwsgierigheid en nederigheid aan. De keren daarop slaakte ik een lichte zucht. En toen hetzelfde commentaar maar bleef komen, werd ik boos. Op mezelf, maar ook op deze docenten. Snapten ze dan niet dat ik ze heus wel hoorde, maar dat hun feedback gewoon maar niet wilde indalen? En waarom zochten ze dan niet naar een andere vorm, een andere verwoording? Zij waren toch de docenten, niet ik. Dachten ze nou echt dat ik niet luisterde?!

Pas ná de dansacademie kon ik echt op onderzoek gaan in mijn eigen hoofd en lichaam en ontstonden er 'klikmomenten'. In workshops bij docenten met een totaal andere aanpak, of soms slechts een ander woord of een ander plaatje om hetzelfde uit te leggen, werkte het ineens wél. Soms ook niet ineens, trouwens, maar na een paar danslessen. Of na wekenlang zelf blijven improviseren en oefenen vanuit een concept dat ik ergens in een workshop oppikte. Op het ‘loslaten van mijn nek’ heb ik bijvoorbeeld maanden getraind. In de woonkamer, en later op mijn dakterras (in Marokko). Maar dan wel op een manier die bij mij paste, die sprak tot mijn verbeelding.

You too should rest in reason and move in passion
— Khalil Gibran

Reflecteren, analyseren, keuzes maken

Op de dansacademie kreeg ik vaak te horen dat ik te veel ‘in mijn hoofd’ zat. Daardoor kreeg ik het idee dat denken en voelen elkaar blijkbaar uitsluiten. Maar vooral: dat denken tijdens het dansen fout was. Mijn analytische talent, dat op het vwo altijd in mijn voordeel had gespeeld, was ineens een obstakel geworden. Pas na een paar jaar na mijn afstuderen van ArtEZ leerde ik om dat denken als een kracht in te zetten. Juist ook tijdens het dansen! 

Reflecteren, analyseren, keuzes maken, en andere woorden vinden om hetzelfde uit te leggen… Ik ontdekte dat deze vaardigheden van mij juist een heel sterke dansdocent maakten. Dus besloot ik om ook wat doelbewuster mijn eigen docent te worden. 

De afgelopen twee jaar focus ik mij niet meer op het ‘uitzetten’ van dat denken, maar om het ‘uitstellen’ ervan tot het juiste moment. En het inkaderen ervan, zodat het productief in plaats van destructief word. Ofwel: soms me helemaal in gevoel verliezen. Maar soms ook juist heel bewust mijn denkkracht inzetten om mezelf aan te sturen en te verbeteren! Een aantal van de inzichten die ik heb opgedaan kun je teruglezen in mijn blog: ‘Brussel en Parijs: mijn herontdekking van dans’.

Dat doe ik niet alleen in mijn eigen danstraining, maar ook in de danslessen die ik aan jongeren geef. Ook als ik lesgeef maak ik een combinatie van die twee, waarin hoofd en lijf elkaar constant aansturen. Dus soms eerst doen en dan pas denken. Maar tegelijkertijd ook die denkkracht omzetten in verbeelding en in korte maar krachtige aansturing! Zie ook deel 2 van dit artikel.

Wil je verder lezen? Log dan in!


WERKPLEZIER & DIDACTIEK

Over één ding zijn dansdocenten het allemaal eens: wat een uitdagend en veelzijdig beroep hebben wij! Door middel van dans kunnen wij leerlingen begeleiden in hun algemene leerproces. Aan de hand van verschillende didactische werkwijzen leren we ze elke keer dat stapje meer. En dat geeft ons voldoening. Als dansdocent sta je er echter ook vaak alleen voor. Het is vaak creatief zoeken naar oplossingen voor de problemen waar je tegenaan loopt. Hoe bereid je je schooljaar voor? Hoe ga je te werk binnen verschillende contexten? Hoe gaan we de eindvoorstelling vormgeven? Maar vooral… Hoe behoud ik plezier in mijn beroep? Dat alles lees je in de rubriek ‘Werkplezier & Didactiek’!

Ilja Geelen

Ilja Geelen is nieuwsredacteur, eindredacteur en redacteur ‘Young Dance Professional’ bij Dansers.nu. In 2019 studeerde ze af aan de bacheloropleiding Docent Dans bij ArtEZ in Arnhem. Daarna volgde ze de master Culturele Antropologie en Ontwikkelingsstudies aan de Radboud Universiteit in Nijmegen, waarvan ze in juni 2021 is afgestudeerd. Tijdens haar masterstudie gaf ze les in modern jazz aan leerlingen tussen de 6 en 60 jaar oud, en schoolde ze zich bij tot jeugdtrainer boulderen in een indoor klimhal. Voor ons schrijft ze over de uitdagingen die ze tegenkomt tijdens haar eerste projecten als dansdocent-antropoloog in onder andere Frankrijk en Marokko.