Brussel en Parijs: mijn herontdekking van dans

Ilja Geelen in de dansles van Samir. Fotograaf Samuel Santos.

YOUNG DANCE PROFESSIONAL | Dansdocent Ilja Geelen besloot na het behalen van haar master Culturele Antropologie een tijdje te reizen. Na twee jaar op een lager pitje te hebben gedanst, betreedt ze nu met frisse blik de danswereld. Haar reis begint met dansworkshops in Brussel en Parijs. In deze workshops ‘hedendaagse dans’ is meer aandacht voor improvisatie en bewegingsonderzoek dan Ilja gewend is, en minder voor het aanleren van gedetailleerd passenmateriaal. Van Jeremy Alberge, internationaal danser en choreograaf, leert zij waarom.

Culturele verschillen

“Het Westen is zo bezig met vorm en analyse. De vragen die ik bij het lesgeven in Israël krijg zijn zo anders… Hier in Parijs vragen ze: waar moet mijn linkerpols precies naartoe? In Israël hangt veel meer de energie van gáán! In die zin zijn ze ongeduldiger.” 

Op een zonnig balkon tussen pastelroze gepleisterde muren, in een buitenwijk van Parijs, hang ik aan de lippen van Jeremy Alberge. Al jarenlang migreert hij heen en weer tussen Parijs en Tel Aviv; eerst als danser voor onder andere Batsheva Dance Company, nu ook als docent en choreograaf. Zijn observatie over zijn rationeel analyserende Franse leerlingen en zijn van binnenuit ervarende Israëlische leerlingen zet me aan het denken. Het lijkt me een ietwat gesimplificeerd contrast. Volgens mij bewandelt een goede danser de gulden middenweg, een balans tussen scherp en analytisch zijn maar af en toe ook ‘gewoon gáán’. Maar het is ergens ook aannemelijk dat de cultuur waarin je opgroeit die balans wat meer de ene of de andere kant op kan sturen.     

Dit begon ik al te ontdekken toen ik twee jaar geleden in Barcelona aan mijn afstudeerproject werkte. In elke hedendaagse dansles die ik tegenkwam zaten momenten van (contact)improvisatie. Bewegingsonderzoek in je eigen lichaam was geïntegreerd in de les op een manier die ik zelden in Nederland tegenkwam. Misschien kom ik op reis meer de juiste mensen tegen die deze benadering toepassen, maar het viel me in ieder geval toen al op dat ook op straat de mensen veel vrijer bewogen. In Spanje komen mensen dichter bij elkaar, raken ze elkaar meer aan, en dansen ze in cafés met veel overgave. Het leven speelt zich er veel meer buiten op straat af, waardoor ook muziek en dans meer zichtbaar worden in het dagelijks leven. 

Zouden de mensen in Spanje daardoor meer gewend zijn aan ‘vrij dansen’, in plaats van enkel het ‘zo goed mogelijk nadoen van de docent’? Tijdens mijn eerste jaren als dansdocent in Nederland zag ik dat de meeste van mijn leerlingen juist ongemakkelijk werden van het gebrek aan kaders. Wanneer ik hen liet improviseren, en ze dus geen voorbeeld hadden om zo goed mogelijk na te dansen, werden ze onzeker en klapten ze dicht. Dit gold zowel voor middelbare scholieren die net begonnen, als ervaren dansleerlingen op dansscholen. Die laatste zouden op zich genoeg bagage moeten hebben om met hun eigen bewegingen te komen, en toch zat er steeds iets in de weg.

Wil je verder lezen? Log dan in om toegang te krijgen tot de rest van dit verhaal!


YOUNG DANCE PROFESSIONAL

Hoera! Je bent afgestudeerd als dansdocent. En nu?! Er gaat een nieuwe wereld voor je open. Je hebt al lang door dat de danswereld oneindig veel rollen en werkvormen kent. Maar welke past het beste bij jou? Onze Young Dance Professional laat zien dat je het allemaal niet meteen hoeft te weten. Dit jaar vertelt Ilja Geelen hoe zij op eigen tempo dans herontdekt zonder de regels van een opleiding. Al dansend, docerend, makend, ondernemend en onderzoekend reist ze naar onder andere Frankrijk en Marokko. Daarvoor verbreedt zij letterlijk haar horizon.

Ilja Geelen

Ilja Geelen is redacteur Young Dance Professional. In 2019 studeerde ze af aan de bacheloropleiding Docent Dans bij ArtEZ in Arnhem. Daarna volgde ze de master Culturele Antropologie en Ontwikkelingsstudies aan de Radboud Universiteit in Nijmegen, waarvan ze in juni 2021 is afgestudeerd. Tijdens haar masterstudie gaf ze les in modern jazz aan leerlingen tussen de 6 en 60 jaar oud, en schoolde ze zich bij tot jeugdtrainer boulderen in een indoor klimhal. Voor Dansdocent.nu schrijft ze over de uitdagingen die ze tegenkomt tijdens haar eerste projecten als dansdocent-antropoloog in onder andere Frankrijk en Marokko.