Je grenzen aangeven als danser… Luister jij naar je lichaam?

Danseres en danscoach Eefje Huntink. Fotograaf: Ezme Hetharia.

GEZONDHEID | Als dansers leren we ons lichaam vanalles voor ons te doen. Daarbij negeren we vaak belangrijke signalen over waar onze grenzen liggen. Hierdoor kunnen lichamelijke en geestelijke klachten ontstaan, en daar zitten we niet op te wachten! Daarom helpt danseres en danscoach Eefje Huntink jou in dit artikel om jouw grenzen te leren kennen. En ze geeft tips over hoe je die kunt aangeven en bewaken. Allemaal vanuit ons meest krachtige instrument: het lichaam.

WEET JIJ WAAR JOUW GRENS LIGT?

“Leg het touw zo neer dat je genoeg ruimte voor jezelf hebt. Geef de grens van jouw ruimte aan.” 

Dat was de opdracht tijdens een workshop danscoaching die ik in 2019 volgde. Maar waar de andere cursisten direct aan de slag gingen, bevroor ik: ik had geen idee hoe ik het touw moest neerleggen! Het raakte me diep en ik werd emotioneel. Ik besefte mij ineens dat ik nog nooit eerder - maar dan ook echt NOOIT - had nagedacht over mijn grenzen. En dat ik ook niet zo goed was in het aangeven ervan. 

Zo zijn er momenten geweest dat ik als danser beter voor mezelf had moeten opkomen. Ik herinner me bijvoorbeeld dat ik bij het aannemen van een dansopdracht op een cruiseschip heel duidelijk had aangegeven dat ik niet in een string op het toneel wilde staan. Het publiek zat namelijk aan de rand van het toneel - gelijkvloers - op een halve meter afstand, waardoor mijn heupen en billen soms op ooghoogte uitkwamen. Dat vond ik te heftig. Er werd me beloofd dat er geen strings tussen de kostuums zaten… 

Een paar weken later stappen we aan boord in Kroatië en je raadt het al: ik zie tussen de kostuums een string hangen. Ik was woedend! Maar wat deed ik? Ik heb het kostuum aangedaan en drie maanden lang shows gedraaid op een halve meter afstand van het publiek. En ik heb dus niet - nogmaals - mijn grens aangegeven. Ik voelde me voor het blok gezet en had het gevoel dat ik niet meer terug kon.

Ik was niet gewend om in het moment ‘nee’ te zeggen. Daardoor heb ik die choreo steeds met tegenzin gedanst, wat weer invloed had op de bewegingskwaliteit en mijn uitstraling. En mijn mentale en emotionele gezondheid leed eronder. Zonde natuurlijk!

ERVARINGSDESKUNDIGE

Na de workshop danscoaching besloot ik om op een speelse manier op zoek te gaan naar mijn grenzen in het dagelijks leven en te oefenen met het aangeven ervan. Al snel merkte ik dat ik het eigenlijk heerlijk vond om wat vaker ergens ‘nee’ op te zeggen, of om ‘ja’ te zeggen onder mijn eigen voorwaarden. Het bracht me helderheid, zekerheid en het leverde fijne reacties op van betrokkenen. Soms voelde ik zelfs méér vrijheid door een grens aan te geven. Wie had dat gedacht?! 

Ik vond het zo’n belangrijk besef, dat ik dit wilde doorgeven aan andere dansers. Het liefst aan studenten die nog op de kunstacademie zitten, zodat ze al vroeg bewust worden van hun grenzen en hoe ze deze kunnen - en soms moeten! - bewaken.

Inmiddels heb ik de opleiding tot danscoach afgerond en een pakket van zes workshops ontwikkeld: het EHBO-pakket. Oftewel: Eerste Hulp Bij Onbewustzijn. Hierin worden grenzen en ook andere belangrijke thema’s behandeld. Het bewustzijn van de studenten wordt geprikkeld. Denk aan het ontdekken van jouw talenten en jouw identiteit, een goede balans vinden in het dagelijks leven, het (h)erkennen van je emoties, leren omgaan met feedback en kritiek, en dus ook je grenzen leren kennen en respecteren. Oftewel, een solide basis aan sociale en emotionele vaardigheden die studenten helpt om zich beter staande te houden in de danswereld.

Nog steeds vind ik het soms lastig om goed aan te voelen wanneer iets of iemand nét iets te ver gaat. Er is een klein grijs gebied waarin ik moeite heb om mijn grenzen te bepalen. Maar als ik later thuis nog eens terugga naar dat moment, weet ik tegenwoordig vaak wél hoe de vork in de steel zit. Afstand creëert helderheid, waardoor ik in de toekomst beter voor mezelf kan opkomen.

In dit artikel gaan we kijken wat er gebeurt als je over je grens heen gaat en hoe je dit kunt herkennen. En ik leer je wat je kunt doen om voortaan wél je grenzen aan te geven.

Wil je verder lezen? Log dan in!


GEZONDHEID & ANATOMIE

Er wordt steeds meer (sport-)wetenschappelijk onderzoek gedaan binnen de dans. Helaas vinden deze inzichten vaak niet direct de weg naar de praktijk. Dat is zonde! In de rubriek Gezondheid & Anatomie worden wetenschappelijke bevindingen daarom vertaald naar praktische tips die jij als dansdocent kunt toepassen binnen je lessen. Ontdek hoe je de dansprestaties van je leerlingen kunt verbeteren en hoe je blessures kunt voorkomen.

Eefje Huntink

Eefje Huntink is redacteur voor de rubriek ‘Gezondheid & anatomie’. Ze studeerde in 2004 af aan de opleiding Docent Dans bij ArtEZ in Arnhem. Daarna werkte ze als danseres en als assistent dance captain bij het Holland Show Ballet. In 2019 schoolde ze zich om tot danscoach en ontwikkelde ze een training voor studenten van kunstacademies met aandacht voor hun mentale en emotionele welzijn. Inmiddels is ze als trainer betrokken bij de Opleiding Danscoaching (ODC). Voor Dansdocent.nu blogt ze over het mentale en emotionele welzijn van dansers en dansdocenten.