Nooit meer een 'gezond' gewicht
Foto: i yunmai/Unsplash
OP DE DANSACADEMIE | De onschuldige droom van deze jonge danser verandert al snel in een strijd met haar eigen lichaam. Haar confrontatie met de prestatiegerichte danswereld begint op de vooropleiding. Tussen de harde opmerkingen van docenten en de onzekerheden van haar klasgenoten zoekt ze wanhopig naar bevestiging. De jaren van ongezonde obsessies met eten en trainen vervormen haar lichaamsbeeld volledig. Dit waargebeurde verhaal belicht de impact van extreme kritiek en de lange, moedige weg naar het herstellen van de connectie met het lichaam.
Voor dit verhaal leende Margriet de Rijk haar pen aan een andere danser. Dit verhaal is dus waargebeurd! Maar om de privacy van zowel de verteller als de personages te waarborgen zijn namen en details geanonimiseerd.
Op haar vijftiende staat Lieke op de weegschaal, haar hart vol dromen over een toekomst in de dans. De medische keuring, een formaliteit na twee succesvolle auditierondes, zou de laatste sleutel tot toegang moeten zijn naar de vooropleiding van de dansacademie. Haar hart klopt in haar keel. Daar staat ze dan in haar ondergoed, kwetsbaar en blootgesteld, op het koude, metalen oppervlak van de weegschaal. De topsportlocatie waar de medische keuring plaatsvindt, is klinisch en onpersoonlijk. De ruimte is wit en het is er stil, afgezien van het zachte gezoem van de tl-buizen. De weegschaal piept als de cijfers met haar gewicht verschijnen. Het klinkt haar in de oren als een veroordeling. Ze durft niet te kijken.
De arts, een man van middelbare leeftijd, kijkt naar de cijfers op het scherm en de uitslag van haar urinetest. "Je bent bijna ongesteld", merkt hij droogjes op. In die vier woorden voelt ze dat er niets over haar te verbergen valt. Hij lijkt alles te kunnen zien en weten, alsof haar lichaam een open boek is vol medische feiten en statistieken. Haar toekomst ligt in zijn handen en haar ademhaling versnelt bij de gedachte in de laatste etappe toch nog afgewezen te worden - niet op basis van haar talent of techniek maar om de genen waar ze zo weinig aan kan doen. De arts noteert haar gewicht en knijpt daarna even met een tangetje in haar huid om haar vetpercentage te meten. Ze houdt haar adem in en slikt. Hij kijkt op van zijn notitieblok en spreekt de woorden uit: "Je bent veel te zwaar om danseres te zijn, dat wordt je hele leven op dieet."
Het duizelt in Lieke’s hoofd. Niet eerder had ze twijfel ervaren over haar postuur, maar kennelijk had zij dat verkeerd gezien. Terwijl ze met trillende handen haar schoenen weer aantrekt, daalt het besef in. Haar lichaam, dat haar tot nu toe zo trouw gediend heeft en haar droom belichaamde, blijkt fout, niet te passen in ‘het plaatje’, te zwaar en ze had het zelf niet eens door. Wat is er mogelijk nog meer fout wat ze zelf niet doorheeft?
Twee weken later valt de verlossende brief op de deurmat: ze wordt toegelaten tot de vooropleiding. De start van het leven waar ze van droomde… Maar na een paar vreugdesprongetjes en de omhelzing van haar beste vriendin, valt Lieke stil. Hoe gaat ze in hemelsnaam haar te grote lichaam in de eisen van de dansacademie persen?
De opmerking van de arts wordt een intern kompas dat elke opmerking over haar uiterlijk bevestigt. "Wat kom jij hier doen? Je bent veel te lelijk en veel te dik voor deze school!" zijn de eerste woorden van een nieuwe klasgenoot. En tijdens de lunch zegt een docent: "Zou je die boterham wel eten? Je hebt nog genoeg babyvet als reserve om op te teren."
Met al haar vuur voor het vak besluit ze heel hard haar best te doen om in het plaatje te passen. Ze traint keihard en eet amper. De kilo's vliegen eraf en de complimenten stromen binnen. Het hard trainen doet haar figuur goed, en het amper eten loont: binnen een paar maanden ziet ze er volledig anders uit.
Maar haar puberende lichaam verzet zich. In de balletstudio, in de kleedkamer en zelfs in de weerspiegeling van de ramen op de wandelgangen wordt ze non-stop geconfronteerd met haar nieuw vormende rondingen. "Heb jij vandaag al gegeten?" fluistert klasgenoot Suze met een gespannen lach, terwijl ze haar pas wat vertraagt om haar spiegelbeeld te checken. "Nee, alleen een appel", antwoordt Lieke. Haar maag knort zachtjes. "Goed zo. Dat is pas zelfbeheersing. Morgenochtend weeg je vast minder", complimenteert Suze haar.
…
Log in om verder te lezen
OP DE DANSACADEMIE
Hoe heb jij jouw tijd op de dansacademie ervaren? Voor vele studenten is dit niet enkel een mooie tijd. Soms komt pas jaren later het besef dat bepaalde ervaringen traumatisch waren. Om deze persoonlijke en kwetsbare verhalen te kunnen vertellen, lenen onze redacteuren hun pen en hum stem aan andere dansers en docenten. Zo wil Dansdocent.nu bijdragen aan de groeiende aandacht voor het fysieke, mentale én emotionele welzijn van dansers en van studenten op dansopleidingen.
Wil jij ook jouw verhaal over de dansacademie delen en laten vertellen door ons? Neem dan contact met ons op!
Margriet de Rijk
Al twintig jaar staat creatief ondernemer Margriet de Rijk met beide voeten in de wereld van beweging en groei. Haar reis van professioneel danseres en dansdocent tot bewegings- coach, trainer, gasspreker en docent is een proces van continu leren luisteren naar haar eigen lijf en dat van anderen. Margriet nodigt uit om met een zachte blik naar binnen te kijken, want ‘no body lies - er is geen lichaam dat liegt’.
Met deze lijfspreuk als kompas, deelt ze de kracht van fysieke expressie in de zorg, het onderwijs én het bedrijfsleven, zowel in groepen als individueel. Ze integreert neurowetenschap, fysiologie en psychologie met somatische oefeningen en dans(expressie). Binnenkort start ze met de opleiding tot Ilan Lev practitioner in Polen.
Portretfoto door Kim Doeleman