Creatief met elastiek 3: ontspannen (en) samenwerken met groep 3, 4 en 5

De illustraties bij dit lesplan zijn gemaakt door Merel Caminada

MUZIEK & LESMATERIAAL | In dit derde lesplan van Merel Caminada over  elastiek/tricot werk je met je leerlingen aan ontspanning en aan samenwerking. De kinderen leren hun spieren bewust te ontspannen zonder de controle te verliezen over hun lichaam. Die ontspannen bewegingskwaliteit integreren ze vervolgens in een creatieve samenwerkingsopdracht. Zo leren ze tijdens het dansen de fysieke en mentale rust te behouden om te kunnen luisteren naar de ander. Ook in een opdracht waar ze eigenlijk dolenthousiast van worden en waardoor ze het liefst hyper door de zaal rennen! 

Verticale trampoline

Whoesssj! Daar vliegt weer een kind door de ruimte tijdens de trampoline-dansopdracht. Twee leerlingen houden een groot elastiek op spanning. Twee anderen dansen om de beurt heen en weer tegen het elastiek aan en er weer vanaf, alsof ze zich laten ‘lanceren’. Een soort verticale trampoline, of katapult. De dansers nemen afstand, dansen naar het elastiek toe en leunen er tegenaan, zodat het oprekt. Dan laten ze zich weer weg veren. Het is de knallende afsluiter waar we de hele les, of eigenlijk de afgelopen drie lessen, naartoe hebben gewerkt.

De kinderen van groep 3-4-5 op een basisschool in Riel zijn aandachtig en dolenthousiast tegelijk. Ze werken geweldig samen en zijn niet te stoppen. Zo geconcentreerd zijn ze op elkaar en op de taak, dat ik hun aandacht bijna niet terugkrijg om de les te kunnen afsluiten. Behalve plezier en concentratie krijg ik ook volop creativiteit te zien: eindeloos verzinnen de kinderen nieuwe manieren om tegen het elastiek aan te leunen. Soms duwen ze er zachtjes en gecontroleerd één lichaamsdeel tegenaan, dan weer gebruiken ze hun hele lichaam om het elastiek maximaal op rek te brengen.

Om tot dit concentratieniveau te komen, heb ik de dansles stapsgewijs opgebouwd. Hoe? Dat lees je in dit lesplan. Deze dansles is een perfecte mix van ‘aan’ staan, ontspanning en samenwerking. Door te wisselen tussen verschillende rollen in samenwerking, kan ieder kind stralen in diens eigen kwaliteit. 

Je kunt dit lesplan los gebruiken, of in samenhang met de vorige twee lessen uit mijn lessenreeks rondom elastiek: Spierspanning & Samenwerking en Kinderen dansen als een elastiek dat door de lucht schiet.

Les 3: Ontspanning

In de vorige lessen uit deze lessenreeks lag de focus steeds op een kenmerk van elastiek. Ik werkte met grote elastieken (tricots) van ruim een meter lang. Les 1 ging vooral over het op spanning brengen van het elastiek: spierspanning werd gekoppeld aan de weerstand van het elastiek. Dit maakte spierspanning tastbaar voor de kinderen. Les 2 ging vooral over loslaten en snelheid maken, als een elastiek dat door de lucht schiet. De kinderen werkten aan hun reactiesnelheid en leerden om zwaartekracht en momentum te gebruiken. Vrij technische begrippen, maar door een elastiek na te doen, ervaarden en begrepen de kinderen dit op een fysieke manier. 

In deze derde en laatste les van deze lessenreeks richt ik me in de eerste helft van de les op ontspanning. Zoals wanneer het elastiek weer op de grond ligt, nadat het door de lucht is geschoten. Zo is mijn verhaal over elastiek rond. Verdeeld over drie lessen hebben de kinderen verschillende bewegingskwaliteiten en maten van spierspanning ervaren aan de hand van het elastiek.

Nu de kinderen die kwaliteiten begrijpen in hun eigen lichaam, kunnen ze die integreren in hun eigen creatieve expressie - individueel maar ook samen met anderen. De tweede helft van de les draait om creatief samenwerken. De leerlingen kunnen de inspiratie uit alledrie de lessen dan toepassen in een gedeelde improvisatie. Zo maken ze de stof eigen, leren ze van elkaar, inspireren ze elkaar en hebben ze samen plezier. Deze integratie-opdracht laat mij als docent zien of de kinderen de stof uit mijn lessenreeks dusdanig hebben begrepen dat ze er zelfstandig mee kunnen werken. 

Om dat mogelijk te maken moeten ze goed op elkaar letten en de taken goed verdelen! Ook hier maakt het elastiek het lesdoel weer tastbaar voor de kinderen. Door gedeelde taken rondom het elastiek, wordt de samenwerking zichtbaar. Verslapt de concentratie van de leerlingen, dan zien ze dat meteen aan het slappe elastiek. 

Maar het belangrijkste element van deze dansles is natuurlijk het dansplezier! Door te werken met een herkenbaar materiaal dat uitnodigt tot spelen, raken de kinderen enthousiast. Dit in combinatie met verbeelding (de trampoline) en samen dansen in groepjes, leidt tot lachen, gieren, brullen én opperste concentratie!


Log in om het lesplan te bekijken

inloggen
lid worden

MUZIEK & LESMATERIAAL - KINDEREN

Als dansdocent ben je veel tijd kwijt met voorbereiding. Uren die niet betaald worden. Vooral muziek zoeken voor een nieuwe les is een hels karwij. Wie kent er nog een leuk liedje over de winter? Of over vlinders? Leeuwen? Bijen? En welke oefening doen we daar bij? Help! Onze redacteur Muziek & Lesmateriaal schrijft artikelen met oefeningen en lesplannen voor danslessen voor kinderen. Deze worden vergezeld van muzieksuggesties, zodat jullie nooit meer lang hoeven te zoeken naar een geschikt muzieknummer!

Merel Caminada

Merel Caminada is een danskunstenaar die als een duizendpoot in het werkveld staat; als danser, docent en maker. Ze is afgestudeerd aan Fontys Hogeschool voor de Kunsten in 2023. Haar grote liefde ligt bij performance-improvisatie die ze heeft mogen ontdekken door David Zambrano. Bij het lesgeven staat de liefde voor speelsheid, creativiteit, elkaar ontmoeten in de dans en het ontdekken van je eigen kern centraal. 

Merel werkt bij het Nederlands Dans Theater, De Dansers, Dans in School, Factorium en als freelancer voor verschillende projecten.