In de spotlight: danseres en dansdocent Patricia van Deutekom

Patricia van Deutekom als danseres voor Burning Bridges van Jens van Daele. Fotograaf: Judith Zwikker

Patricia van Deutekom als danseres voor Burning Bridges van Jens van Daele. Fotograaf: Judith Zwikker

INTERVIEW | Patricia van Deutekom (35 jaar) werkt als danseres bij Burning Bridges van Jens van Daele. Daarnaast geeft ze les in onder andere hedendaagse dans en floorwork bij Codarts, Fontys en ArtEZ. Dansles heeft ze leren geven door het kunstje af te kijken bij haar vele rolmodellen, waaronder Adriaan Luteijn van Introdans. Haar lessen bereidt ze tot in de puntjes voor. Want wat Patricia ook doet, ze gaat altijd voor de volle 200% om er alles uit te halen wat er in zit. Wil je meer weten over deze gedreven autodidact? Lees dan snel verder! 

Waar heb jij de opleiding tot dansdocent gevolgd? Hoe is je dat bevallen?

Ik ben afgestudeerd als uitvoerend danser aan ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten te Arnhem. Op het gebied van docentschap ben ik een autodidact. Alhoewel... ik heb alles geleerd van zovele vaste docenten, gastdocenten, choreografen, repetitoren, leermeesters en verschillende inspiratoren die ik op mijn pad heb mogen tegenkomen. Dat heeft mijn zo'n bak aan kennis en ervaring gegeven. Ik heb in al die jaren veel dingen en stijlen geprobeerd, op heel veel verschillende locaties les gegeven, en alle doelgroepen voor mijn neus gehad. 

Uit al die dingen heb ik mijn eigen weg van het lesgeven ontwikkeld en steeds verder uitgediept en uitgekristalliseerd. Mijn kracht ligt bij het uitdagen van de leerling of student. Dat vind ik leuk om te doen omdat het de manier is waarop ik zelf ook graag werd aangesproken als leerling. Zelf sta ik heel actief en fysiek voor een groep. Ik hou graag de vaart er in. De trein rijdt en ik wil graag dat leerlingen alert, gedreven, uitgedaagd en geprikkeld worden om met mij op diezelfde trein te springen! Ik geef weinig tot geen ruimte om achterover te leunen.

Waarom heb je ervoor gekozen om dansdocent te worden? Ben je nog steeds blij met die keuze?

Mijn dansdocent van de amateurschool vroeg me om een aantal keer in te vallen. Ik denk dat zij het in me zag, dat ik daar gevoel of talent voor had en dat zij in mij geloofde. Zij heeft mij de kansen toen, in 2002, gegeven. Hop! Gewoon voor de groep gaan staan en doen! Natuurlijk had ik goed opgelet hoe zij les gaf en voor de leerlingen stond. Ik probeerde de ‘tools’ te begrijpen van hoe zij een groep mee kon nemen. Ik werd in het diepe gegooid (omdat ik totaal geen opleiding of ervaring had), maar had er wel direct plezier in. En dat merkt en voelt een groep feilloos aan. 

Naast het zelf op het toneel staan is er geen ander ding waar ik zo gepassioneerd over ben als dansles geven. De combinatie van het werken als danser in een dansgezelschap en het lesgeven is goud waard. Ik ben en blijf dankbaar dat ik het beiden kan doen!

Wil je Patricia zien dansen? Bekijk dan deze video met frases uit dansvoorstellingen.

Wat is je favoriete doelgroep en waarom? 

Ik werk al jaren met heel veel liefde en passie met de jonge danstalenten van verschillende hogescholen voor de Kunsten zoals Codarts, ArtEZ, Fontys. Zowel de studenten die ik daar op het hbo lesgeef (richting Uitvoerend Danser) als de leerlingen aan de havo/vwo voor Muziek en Dans (Codarts). Ik werk graag met ze, omdat ze in een spannende, maar ook belangrijke fase zitten in hun carrière. Ze staan aan het begin van het professionele leven als danser, of voor de keuze wel of niet door te gaan met dans. Herkenbaar voor mij als docent, omdat ik precies hetzelfde traject heb afgelegd als danser. Het is zo gaaf om met zulke talenten te mogen werken, omdat je echt tot het uiterste kan gaan en het is voor mij als docent de uitdaging om ze naar een nog hoger niveau te tillen. 

Met amateurs werk ik juist weer heel graag omdat je hun ogen echt kunt openen, hun wereld en kennis over dans kunt verbeteren. Om ze uiteindelijk in je dansles grote stappen te zien maken. Ik krijg daar als docent een soort motivatieboost van, ook omdat deze doelgroep zichtbaar écht plezier heeft in dans. Dat plezier is of lijkt soms wat ‘weggezakt’ wanneer je al jaren op de voor- of vakopleiding zit van een dansacademie, wanneer je lange dagen maakt, dag in dag uit traint, wanneer de lat hoog ligt en onzekerheid toeslaat... 

Wie is jouw rolmodel? Waarom?

Dat is niet te doen! Er zijn verschillende rolmodellen, door weer hele verschillende redenen en op verschillende momenten tijdens mijn carrière als danser/dansdocent. Als ik hier nu één iemand in het bijzonder zou noemen, doe ik er een stuk of vijf te kort. Maar oké, als ik iemand in het bijzonder moet noemen is dat: Adriaan Luteijn. 

Adriaan heeft voor mij als beginnend dansdocent heel veel betekent. Hij heeft mij eigenlijk echt het vak geleerd toen ik in zijn team mocht komen werken (Introdans Interactie). Hij heeft mij de kansen gegeven om te groeien en mezelf te ontwikkelen. Hij heeft me in het diepe gegooid en me uitgedaagd. Heeft me vertrouwen gegeven en de ruimte. Ik heb van heel dichtbij mogen leren van zijn kennis, drive en passie om les te geven, leiding te geven en verbinding te maken. Wijze lessen die ik vandaag de dag nog steeds onbewust en bewust mee neem als docent en mens!

Podium Dans interviewt Adriaan Luteijn.

Je geeft les op Codarts, Fontys én ArtEZ. Met welk thema ben jij momenteel in jouw danslessen bezig? 

Een van mijn groepen probeer ik klaar te stomen voor een volgende stap; de overgang van een vooropleiding Dans naar een vervolgopleiding hbo Dans. Een hele belangrijke, onzekere, spannende fase. Naast dat ik ze meer kennis van specifiek grondwerk wil meegeven, wil ik ook eigenheid, vertrouwen en zelfzekerheid kweken. Juist vanwege de fase waar ze in zitten. 

Ik was een paar maanden geleden met een aantal leerlingen op uitwisseling naar Lissabon. Een van de verschillen van aanpak van een van de docenten uit Lissabon was dat ze de leerlingen vrij veel positieve feedback gaf gedurende de les. Dat was echt opvallend. Nu hoor je mij tijdens de lessen die ik geef ook direct terug geven aan de leerlingen wanneer me iets positief opvalt of wanneer ik een student vooruit zie gaan, maar toch vaak zal je eerder horen wanneer iets niet goed is of waar eventuele werkpunten of zwakten liggen. 

Sinds deze uitwisseling probeer ik bewust te zijn van op welke manier ik feedback geef en ook vaker te benadrukken wat juist goed was wanneer ik de leerlingen aan het werk zie. Ik merk aan de leerlingen dat ze juist dan meer vertrouwen krijgen, meer op hun gemak zijn en zelfs nog harder willen werken om nog meer vooruitgang te boeken en weer die positieve feedback te kunnen krijgen. 

Dus naast dat ik van mijn studenten verlang dat er bikkelhard gewerkt wordt, vind ik het ook heel erg belangrijk dat de sfeer goed is, dat je je als leerling/student veilig voelt om fouten te maken, dat er vooral ook ruimte is voor dansplezier (met wat humor en een grapje op z'n tijd!) en vooral ook dat er positieve energie door de ruimte gaat!

Welke muzieknummers gebruik jij momenteel/graag in jouw danslessen? 

Ik heb de luxe op veel plekken waar ik lesgeef met live muziek (percussie) te werken. Ik hou erg van ritme, beats, drums. Maar soms helpen meer de soundscape-achtige tracks van bijvoorbeeld Sigur Ros me om een andere kwaliteit, ander bewegingsmateriaal en oefeningen te creëren. Andere artiesten wiens muziek ik gebruik zijn: Wovenhand, Nick Cave, Murcof en Balkan Beat Box.

Je werkt ook als danser. Met welke projecten ben je nu bezig?

Ik begin eind november 2019 aan een nieuwe productie van Jens van Daele | Burning Bridges, waar ik al vijftien jaar als (vaste) danser werk. Een nieuwe dansvoorstelling, gebaseerd op een eerder werk uit 2012. Dus ik weet al dat het zeer fysiek en uitdagend gaat worden om deze voorstelling te dansen. We gaan van januari tot en et april 2020 op tournee door het hele land. In die periode geef ik veel workshops rondom deze voorstelling voor jong en oud, van dansamateur tot prof. Een spannende en drukke periode dus! 

Ook werk ik binnenkort weer met Jelena Kostic, waar ik vorige zomer al eens voor mocht werken. Ik had toen een rol in de dansfilm Naar Huis. Super bijzondere ervaring! De film heeft afgelopen week de Jury Award gewonnen op het Portland Dance Film Fest. In november wordt de film een aantal keer vertoond in Nederland, in het theater waar we een keer ook een deel live zullen dansen. Ik kijk daar nu al naar uit!


IN DE SPOTLIGHT

Dansdocent ben je omdat het je passie is, maar wat meer respect en erkenning zou ook fijn zijn. Toch? Daarom interviewen wij regelmatig leden van Dansdocent.nu om hen in de schijnwerpers te zetten en de aandacht te geven die zij verdienen. We vragen hen waarom ze dansdocent zijn geworden, hoe ze het ervaren en wat ze nog zouden willen meemaken. Ook interviewen we regelmatig vooraanstaande en populaire dansdocenten. Laat je inspireren door deze mooie mensen!

Jacqueline.png

Jacqueline de Kuijper

Danswetenschapper Jacqueline de Kuijper is de oprichter en hoofdredacteur van Dansdocent.nu. Ze studeerde danswetenschappen aan Mills College in Californië. Daar kwam ze in aanraking met progressieve theorieën over educatie. Naast het aansturen van de andere redacteuren, is ze verantwoordelijk voor de artikelen ‘Dansdocent in the spotlights’.