Maartje van Lanen: “Ik wil de traditionele danstechnieken terug op het menu!”

Maartje van Lanen (40 jaar) gaf 12,5 jaar lang leiding aan de Utrechtse Dans Academie (UDA). Een mbo dansopleiding in Utrecht die ze zelf ook oprichtte. Om bureaucratische redenen stopt deze dansopleiding na dit schooljaar en nemen ze geen nieuwe in…

Maartje van Lanen (40 jaar) gaf 12,5 jaar lang leiding aan de Utrechtse Dans Academie (UDA). Een mbo dansopleiding in Utrecht die ze zelf ook oprichtte. Om bureaucratische redenen stopt deze dansopleiding na dit schooljaar en nemen ze geen nieuwe inschrijvingen meer aan. Zelf heeft Maartje de dansopleiding van ArtEZ gedaan.

TRENDS & CURRICULUM | Bij de achtste podcast over de ‘Dansdocent van de Toekomst’ ging redacteur Sanne Fokkens in gesprek met Maartje van Lanen. Zij spraken over het curriculum van de Utrechtse Dansacademie (UDA), waar Maartje van Lanen 12,5 jaar vorm aan gaf. Een mbo dansopleiding waar studenten worden opgeleid tot artiest in de dans én docent! En waar de traditionele danstechnieken nog geoefend worden. Benieuwd wat de UDA haar studenten nog meer leert? Luister dan naar de podcast! Of lees Sanne’s reflectie op het interview.

Reflectie: Traditioneel versus hedendaags.

Als dansdocent tot dansdocent: Wat vind jij dat jouw leerlingen moeten leren? Ik heb op de dansacademie (ArtEZ) geleerd om bij mijn lessen een technisch doel, een artistiek doel én een sociaal/affectief doel te omschrijven. Nu ziet mijn lespraktijk er inmiddels zo uit, dat ik minder ‘technische’ en ‘stijlvaste’ lessen geef. Mijn creatieve PeuterDanslessen maak ik rondom thema’s en de Musicallessen zijn vooral op repertoire gericht. Maar net als in mijn les (Moderne) Dans voor Senioren 50+, licht ik wel altijd een technisch doel uit om me op te richten en mijn leerlingen aan te leren. Dat doe ik ook bij de peuters, vanaf 1,5 jaar! 

Door de podcasts die ik voor Dansdocent.nu maak, kom ik het thema ‘danstechniek’ weer vaker tegen. Zo vroeg ik aan Maartje van Lanen van de Utrechtse Dansacademie (UDA) wat haar wens was voor de toekomst van danseducatie. “De traditionele danstechnieken terug op het menu!” was haar antwoord. We zaten ooit samen op ArtEZ, dus Maartje is net als ik met ballet en de moderne dans ‘opgevoed’. Ze hecht veel waarde aan die stijlen en heeft zich er altijd voor ingezet dat ook haar mbo studenten hierin onderwezen werden én de geschiedenis kennen. Deze aandacht voor een goede basistechniek hoorde ik ook terug in mijn gesprekken met Lucia Marthas (LMIPA) en Dushica Radier (Pact+ Dans). Ook op het Nova College Dans staan de traditionele technieken (klassieke en moderne dans) hoog in het vaandel. 

Persoonlijk sta ik hier ambivalent tegenover. Op ArtEZ kreeg ik de klassieke, moderne en jazz danstechnieken als basis. We gingen in die danslessen ook weer terug naar de basis van die stijlen. Om op die manier te leren hoe je het je eigen leerlingen later kon aanleren. Goed èn belangrijk, maar in mijn academietijd miste ik wel de hedendaagse dansstijlen. Hiphop of urban zou waarschijnlijk nooit mijn sterkste kant worden, maar doordat ik het zo weinig kreeg aangeboden leerde ik het ook niet.

Gelukkig wordt daar op elke hbo en mbo dansopleiding nu meer aandacht aan besteedt. Zo ook op de UDA. Naast de klassieke, moderne en jazz dans, wordt er ook fusion gegeven en komen er regelmatig gastdocenten. Zij zeggen eveneens dat je in die drie jaar ‘je eigen profiel’ moet vinden. Jouw kenmerk, jouw ‘basis’, datgene waar jij je geld mee kan verdienen. Daar hamert Maartje ook erg op, want in een uitgeklede sector moeten dansers en docenten zelf hun boterham verdienen. Daarom moet de dansdocent van de toekomst volgens haar een politiek bewust persoon zijn: “Een dansdocent die weet van de politieke verschuivingen en dat dat de culturele sector ontzettend hard raakt en dat je daar dus op moet anticiperen.”

Daarin zit voor mij weer die ambivalentie. Want wat nu actueel en een trend is, en waarmee je dus een goede boterham kan verdienen, is niet perse iets dat onze sector nodig heeft. Wellicht op uitvoerend vlak, maar niet op educatief vlak. Er zijn namelijk meer dansdocenten nodig die de klassieke en moderne danstechnieken kunnen onderwijzen! Ook bij het laatste ‘live’ rondetafelgesprek van ArtEZ werd dit onderstreept: ‘We missen kundige ballet en moderne dans docenten!’ Door de focus op allround zijn, leren studenten Docent Dans tegenwoordig van alles een beetje. Maar je wilt toch niet de situatie riskeren dat de leerling beter is als de docent?!

Hoe kunnen we dit oplossen? Want de UDA houdt na deze zomer op te bestaan. Om bureaucratische redenen krijgt alleen de dansopleiding (ROC midden Nederland) met Hip-Hop en Breaking in Utrecht doorgang. Die ‘basis’ die de UDA de afgelopen twaalf jaar aan hun studenten heeft geboden, zijn we dan dus ook al kwijt! Moeten we terug naar de situatie van vroeger? Toen je echt naar ‘die specifieke opleiding’ ging, omdat je voor de klassieke, moderne of de urban dansrichting koos. Of hebben jullie andere ideeën hierover? Laat het ons weten, want samen komen we verder!

Sanne Fokkens.

Lees je liever het interview? Log dan in om toegang te krijgen tot de rest van dit artikel!


Dansdocent van de Toekomst

Met de podcast ‘Dansdocent van de Toekomst’ houden wij jullie op de hoogte van trends op het gebied van danseducatie! Sanne Fokkens, redacteur van Dansdocent.nu, gaat namelijk in gesprek met de artistiek leiders van de opleidingen Docent Dans van dansacademies in Nederland en Vlaanderen. Enkele vragen die aanbod komen zijn: Wat is daar de afgelopen tien jaar veranderd in het curriculum? Hoe kunnen dansdocenten hun leerlingen het beste voorbereiden op zo’n opleiding? En hoe zien zij de ‘dansdocent van de toekomst’?

Sanne.png

Sanne Fokkens

Sanne Fokkens is redacteur Trends & Curriculum. Ze studeerde Theaterwetenschap aan de UvA en Docent Dans bij ArtEZ. Ze heeft 15 jaar werkervaring als allround dansdocent, choreograaf, dramaturg en consultant. Ze schreef voor Dans Magazine en werkte als adviseur dans bij Kunstfactor (voorloper van LKCA). Daarnaast is zij oprichter en was ze artistiek coördinator van Stichting Danstheater VOS. Voor Dansdocent.nu gaat Sanne in gesprek met de dansacademies en onderzoekt ze hoe het vak dansdocent zich aan het ontwikkelen is.