De cypher: een didactische tool die jongeren laat stralen

MUZIEK & LESMATERIAAL | Bij veel dansdocenten (en hun leerlingen) staat het dansplezier in de lessen voorop. Maar hoe stimuleer je die vreugde en persoonlijke expressie? Een dance-battle lijkt in eerste instantie misschien niet didactisch verantwoord. Ook lijkt een battle haaks te staan op een dansles waarbij de dansers in rijen voor een spiegel staan. Toch gelooft Sander Koning dat het één het ander niet uitsluit. Sterker nog, dansdocenten in de stijlen ballet en modern zouden iets kunnen opsteken van de regels en cultuur rondom deze hiphop danswedstrijden. Wil jij weten welke didactische tools er schuilen in een dance-battle? En hoe dit de saamhorigheid in de dansles en betrokkenheid van jongeren vergroot? Lees dan dit artikel!

Hiphop cultuur

7 februari 2016, in Paradiso Amsterdam. Ik weet het nog alsof het gisteren was. Een dag die zoveel indruk op mij heeft gemaakt als jonge danser en dansdocent.

Er draait en waterflesje rond midden op de dansvloer. Hij stopt met de dop gericht op een jonge man. Vanuit de zaal ontstaat gejuich. De man springt naar voren en schudt een aantal bewegingen uit zijn mouw alsof het niets is. Ik kijk met open mond toe hoe hij tollend over de vloer beweegt. Het publiek zit er als een kring omheen en juicht hem toe. Elke beweging die hij maakt heeft zijn weerklank in het publiek. Dan staat de man staat stil; tegenover hem rent een andere man de vloer op en ook hij weet door middel van zijn dans het publiek te doen juichen. Dit was de finale-battle van Juste Debout 2016, in de categorie hiphop.

Pas later besef ik mij waarom dit zoveel indruk op mij heeft gemaakt. Niet alleen omdat de dansers zo verschrikkelijk goed waren, ook niet omdat het gaat om wie de beste is en al helemaal niet omdat ik geïmponeerd werd door hen. Het heeft zoveel indruk op mij gemaakt omdat ik tijdens deze finale een gevoel ervaarde van saamhorigheid, van het beleven van een gezamenlijke passie en elkaar aanmoedigen om zo goed mogelijk te worden. Niet beter dan andere, maar het beste wat jij kan.

Als beginnend dansdocent was ik tijdens mijn lessen altijd aan het zoeken naar wat voor docent ik wilde zijn, wat mijn rol in de les was en wat mijn meerwaarde als docent. Laatst vond ik een kladblaadje aan mijzelf waar ik het volgende als doelstelling had gesteld: ‘’Tijdens een dansles wil je je leerlingen een aantal dingen bieden: Je wilt de leerlingen iets leren, je wilt ze inspireren, je wilt ze aansporen zelf te dansen en je wilt de liefde voor het vak delen. En dit alles in een veilige omgeving waarin ze zichzelf kunnen zijn en niet bang zijn om fouten te maken.’’ En toen viel het op zijn plaats!

Tijdens het bezoeken van de danswedstrijden op Juste Debout waren al deze ingrediënten die ik belangrijk vind tijdens een dansles op een organische, ongedwongen manier aanwezig. Dít is waar ik tijdens een dansles naar toe streef. Ik moest alleen nog op zoek gaan naar een manier om dit te implementeren in mijn eigen danslessen. Ik merkte namelijk dat ik in de praktijk vaak in een bepaalde routine terugviel. Een manier die mij was aangeleerd vanuit de lessen die ik in het verleden heb gehad. Namelijk: ‘De docent staat voor de groep en doet een aantal bewegingen en de groep, die netjes in vier rijen staat, doet dit na.’ Ik wilde dit anders doen. Aangezien de leerlingen wel iets leerden, maar hun ‘vuurtje en passie’ nog meer aangespoord kon worden.

“For those that don’t know a cypher in breaking is when B-boys and B-girls form a circle and, one after another, enter into the middle and dance. To dance in a cypher is to cypher, or to be cyphering.

Unlike a competition, you don’t have to qualify to cypher, you just do it. The circle is a place for everyone, from beginners to seasoned, high-level breakers. You just enter the cypher and dance, as many times as you like, for however long there’s time to cypher.

B-boys and B-girls may enter competitions for money, invites and fame but they form cyphers to simply dance, battle, exchange, find themselves, test themselves and express who they are in that circle. It’s the place where all breakers truly come together to share their love of the dance.”

— Emanuel Adelekun (2018)

…

Benieuwd hoe je de cypher als didactische tool kan gebruiken? Lees dan verder voor Sander’s 5 tips! Log in om toegang te krijgen tot de rest van dit artikel.

Inloggen

Lid worden

Muziek & Lesmateriaal - Jongeren

Als dansdocent ben je veel tijd kwijt met voorbereiding. Uren die niet betaald worden. Vooral muziek zoeken voor een nieuwe les neemt veel tijd in beslag. Bovendien veranderen jongeren continu van mening over wat hip is en wat niet. Naar welke muziek luisteren zij? Welke moves zijn cool? Wat speelt er in hun leven? Maar vooral: hoe speel je daar op in? Onze redacteuren Muziek & Lesmateriaal werken veel met jongeren en schrijven artikelen met oefeningen en muzieksuggesties voor danslessen, vergezeld van didactische tips. Laat je inspireren!