Waarom danst de mens? Jacqueline's inzichten uit het boek ‘Dancing in the Streets’

Onze hoofdredacteur: Jacqueline de Kuijper. Fotograaf: Ezme Hetharia.

INTERNATIONAAL DANSONDERZOEK | Waarom danst de mens? En waarom wordt dansen in bepaalde culturen verboden? Het zijn vragen die hoofdredacteur Jacqueline de Kuijper al jaren bezig houden. Deze zomer ontdekte ze enkele antwoorden tijdens het lezen van Dancing in the Streets van Barbara Ehrenreich, een fascinerend boek over de geschiedenis van ‘ecstatic dance’. Lees in het eerste deel van dit artikel wat Jacqueline heeft ontdekt over waarom mensen dansten in de prehistorie, oudheid en middeleeuwen - én waarom dansen een wondermiddel is tegen depressie.  

Waarom danst de mens?

Wist je dat dans een wondermiddel tegen depressie is? Dat hoorde ik toen ik dit voorjaar luisterde naar de podcast ‘Dans, extase en heling’. Hierin bespreekt de Vlaamse theoloog Jonas Staats welke inzichten hij opdeed toen hij het boek Dancing in the Streets: A History of Collective Joy las, van de Amerikaanse onderzoeksjournalist Barbara Ehrenreich. Dat wekte mijn interesse! Ik kocht het boek gelijk (slechts € 12,95 op Bol.com). Tijdens mijn zomervakantie begon ik het boek te lezen en ik kon het niet meer wegleggen! Graag deel ik met jullie welke inzichten ik zelf opdeed.  

Dancing in the Streets plaatste de geschiedenis van dans (in Europa en de Verenigde Staten) voor mij in een heel nieuw licht. Mijn studieboeken behandelen met name de geschiedenis van toneeldans vanaf de zeventiende eeuw. Ehrenreich bespreekt daarentegen de geschiedenis van ‘ecstatic dance’ van de prehistorie tot aan de twintigste eeuw. Ze doelt daarmee op rituele dansen, volksdansen en carnaval. Oftewel, groepsdansen waarbij men (meestal) in een cirkel danst en in een trance raakt, of die in ieder geval veel vreugde teweegbrengen. Niet te verwarren met wat men nu onder de trend ecstatic dance verstaat.

Het boek komt uit 2006 en ik wou dat ik het veel eerder gelezen had. Ehrenreich geeft namelijk antwoord op vragen die mij al jaren bezighouden. Zoals ‘Waarom danst de mens?’ en ‘Waarom wordt dansen in bepaalde culturen verboden?’ In dit artikel ga ik in op die eerste vraag en neem jullie daarbij mee op reis naar de prehistorie, de oudheid én de middeleeuwen. Want het is niet zo moeilijk extatische dansrituelen in te passen in ons beeld van de ‘primitieve’ oertijd en de mythes, sagen en toneelstukken uit de Griekse oudheid. Maar extatische dans is ook dichterbij huis te vinden, bijvoorbeeld in de geschiedenis van het christendom. En daarvan had ik voor het lezen van dit boek echt geen idee!

Wil jij ook weten waarom de mens danst? Log dan in om verder te lezen!


INTERNATIONAAL DANSONDERZOEK

In de rubriek ‘Internationaal Dansonderzoek’ scheiden we fabels van feiten. We nemen een kijkje in de wereld van danswetenschap en gaan in gesprek met de onderzoekers over hun bevindingen: Waarom hebben ze dit onderzoek gedaan? Wat hebben zij ontdekt? En wat hebben dansers of dansdocenten aan die inzichten? Zo zorgen wij ervoor dat de meest relevante danswetenschappelijke kennis het werkveld daadwerkelijk bereikt.

Jacqueline de Kuijper

Danswetenschapper Jacqueline de Kuijper is de oprichter en hoofdredacteur van Dansdocent.nu. Ze studeerde danswetenschappen aan Mills College in Californië. Tijdens haar bachelor aan University College Utrecht studeerde ze theaterwetenschappen, kunstgeschiedenis en psychologie. Haar scherpe pen en onderzoekende geest zet ze sinds 2019 in om dansdocenten te inspireren. Naast het aansturen van de andere redacteuren, is ze verantwoordelijk voor de rubrieken ‘Bijscholing & Omscholing’ en ‘Internationaal Dansonderzoek’.