Nieuwe biografie over Hans van Manen duikt in zijn armoedige jeugd

DANSGESCHIEDENIS | Op 8 juni werd het boek Gelukskind gepresenteerd bij Het Nationale Ballet. Het is een uitgebreide biografie over Hans van Manen, een van de belangrijkste balletchoreografen van Nederland. De auteur heeft zich ook verdiept in het leven van Van Manens moeder en de armoedige, volkse kringen waarin hij opgroeide.

Gelukskind

Op 8 juni presenteerde schrijver Sjeng Scheijen zijn boek Gelukskind, een biografie over Hans van Manen. Het boek beschrijft het bijzondere leven van Hans van Manen, die door veel mensen wordt gezien als de belangrijkste (ballet)choreograaf van Nederland van na de oorlog. Het boek geeft een beeld van het leven en de werken van van Manen, maar ook van de maatschappij en de danswereld van de jaren zestig en zeventig. Die jaren zaten vol met sociale en creatieve experimenten waaraan van Manen veel heeft bijgedragen.

In Gelukskind lees je verder hoe Hans van Manen op twaalfjarige leeftijd al begon te werken. Het was net na de oorlog, zijn moeder was een alleenstaande Duitse vrouw. Het gezin was zo arm dat van Manen zijn basisschool niet eens kon afmaken. Scheijen heeft zich dus ook verdiept in het leven van Van Manens moeder en de armoedige, volkse kringen waarin hij opgroeide. Daar was tot nu toe nog niet zo veel over bekend.

Gelukskind is onder andere te bestellen via Bruna en Bol.com, voor 35 euro.

Eerste biografie

Gelukskind is de eerste officiële biografie over Hans van Manen. In 1997 schreef Eva van Schaik ook al een biografie over van Manen, maar die werd achteraf toch niet officiëel goedgekeurd door van Manen zelf. Die vond dat er te veel subjectieve interpretaties werden gedaan van zijn werk. Van Manen houdt niet van gepsychologiseer over zijn werk: “Ik houd er niet van en ik begrijp niet waarom je alles zou moeten verklaren. Het is vaak een brevet van onvermogen. Amateurpsychologie.” vertelde hij aan de Volkskrant.

Over de nieuwe biografie, geschreven door Sjeng Scheijen, is van Manen wel heel tevreden. Hij heeft de auteur dan ook zelf uitgekozen, samen met zijn man Henk. Henk en Hans waren onder de indruk van de biografen die Scheijen schreef over danspionier Sergej Diaghilev, en vroegen hem daarom om de biografie over Hans van Manen te schrijven.

Sjeng Scheijen

Sjeng Scheijen werd bekend om zijn biografie over Sergej Diaghilev, die hij schreef in 2015. Dat boek wordt wereldwijd erkend als het standaardwerk over Diaghilev. Ook schreef Scheijen het boek De avant-gardisten: de Russische Revolutie in de kunst, 1917-1935. Daarvoor ontving hij in 2019 de BookSpot literatuurprijs. Dat is de belangrijkste prijs voor non-ficite.

Scheijen is slavist, ofwel kenner van de (geschiedenis van) Slavische volken, en specialist Russische kunst van de vroege twintigste eeuw. Hij is een sterke historicus en onderzoeker, wat je terugziet in de manier waarop hij in de geschiedenis van Hans van Manen is gedoken. Maar ook in de manier waarop hij diens belangrijke levensgebeurtenissen plaatst in de maatschappelijke context van die tijd.

Voor de biografie kreeg Scheijen toegang tot van Manens archieven. Henk van Manen, de echtgenoot van Hans, heeft namelijk door de jaren heen een heleboel repetities op film opgenomen. Daarnaast heeft Scheijen veel interviews afgenomen met Hans van Manen en zijn echtgenoot Henk.

Hans van Manen

Hans van Manen wordt door velen gezien als de belangrijkste Nederlandse choreograaf van na de tweede wereldoorlog. Hij heeft het moderne ballet bij een groot publiek populair weten te maken. Van Manen heeft veel werk gemaakt speciaal voor Het Nationale Ballet maar ook voor gezelschappen wereldwijd. Het aantal gezelschappen dat zijn choreografieën danst groeit nog steeds.

Van Manen is op dit moment negentig jaar. Hij geeft nog regelmatig interviews en verschijnt op belangrijke evenementen. Zo was hij natuurlijk eregast bij de boekpresentatie van Gelukskind op 8 juni bij Het Nationale Ballet.

Bronnen

Boeken, NederlandIlja GeelenBallet, Het Nationale Ballet, Hans van Manen, Dansgeschiedenis, biografie, boek, dansboek, Danswetenschap, Choreograaf, Klassiek ballet, Moderne Dans