Biografie over Bronislawa Nijinska herschrijft de moderne dansgeschiedenis
DANSGESCHIEDENIS | Bronislawa Nijinska (1891 - 1972) was één van de belangrijkste choreografen van de twintigste eeuw. In publiciteit werd zij echter veelal overschaduwd door mannen, waaronder haar beroemde broer Vaslav Nijinsky. De eerste biografie over Nijinska, geschreven door danshistoricus Lynn Garafola, brengt daar verandering in.
Bronislawa Nijinska
Ruim tien jaar heeft danshistoricus Lynn Garafola gewerkt aan La Nijinska: Choreographer of the Modern, de eerste complete biografie over Bronislawa Nijinska. Het resultaat breidt onze kennis over balletgeschiedenis niet alleen uit, maar beschijnt die ook vanuit een ander perspectief. Volg je de levensloop van Nijinska als rode draad, dan raak je namelijk vanzelf verwikkeld in verschillende politieke strijden. Haar leven speelde zich af tijdens één van de meest uitdagende periodes van de geschiedenis. Zowel de Russische revolutie als de Tweede wereldoorlog moest zij ontvluchten. Ook in de balletwereld werd Nijinska geteisterd door de machtsstrijden van dominante mannen.
Seksisme
Van Rusland (1900 - 1921) tot Frankrijk (1921 - 1939) tot de Verenigde Staten (1939 - 1972): er bleek geen ontsnappen aan het seksisme van de balletwereld en aan de grillen van mededansers en choreografen. Nijinska botste dusdanig met dansers Sergei Legat en Nicholas Sergeyev dat ze moest breken met het Marijinsky Ballet. Daarop volgde een instabiele werkrelatie met Sergei Diaghilev, voor wie zij de eerste vrouwelijke choreograaf was. Diaghilev veroorzaakte, vaak samen met haar broer Vaslav Nijinksy, tumult in zowel Nijinska’s carrière als in haar privéleven. Het seksisme waarmee Nijinska dagelijks werd geconfronteerd is terug te zien in haar choreografieën, waarin zij zich verzette tegen conventionele genderrollen.
Biografie
De biografie laat de dansgeschiedenis vanuit een andere kant zien: die van één van de vele vergeten en verzwegen vrouwen. Tegelijkertijd brengt het een levendig portret van een veeleisende perfectionist die vele balletjes in de lucht hield als choreograaf, oprichter van haar eigen dansschool, moeder en verzorgende van familieleden. Het boek bevat Nijinska’s gedachten en reflecties over dans, theater en beweging, die zij eerder publiceerde in een serie memoirs.
Je kunt het boek bestellen als hardcover op Bol.com.
Over de auteur: Lynn Garafola
De Amerikaanse Lynn Garafola is Professor of Dance aan het Barnard College, een exclusief liberal arts college voor vrouwen in partnerschap met de universiteit van Columbia. Eerder publiceerde zij de boeken Diaghilev's Ballets Russes (1989) en Legacies of Twentieth-Century Dance (2005). Ze wordt gezien als de expert met betrekking tot Diaghilev’s gezelschap Ballets Russes, het meest invloedrijke theaterdansgezelschap van de twintigste eeuw. Garafola is curator geweest van verschillende tentoonstellingen van de New York Historical Society en is lid van de American Academy of Arts and Sciences. Momenteel neemt is ze onderdeel van de internationale adviesraad van de Routledge Encyclopedia of Modernism. Hieronder kun je een podcastgesprek met Garafola beluisteren over haar nieuwe boek.
Bronnen
Barnard. (z.d.). The College and its Mission. Geraadpleegd op 6 augustus 2022.
Barnard. (z.d.) Lynn Garafola. Geraadpleegd op 6 augustus 2022.
Harss, M. (z.d.). The Eternal Struggles of Bronislava Nijinska. Geraadpleegd op 6 augustus 2022.
Jewish Women’s Archive. (z.d.). Lynn Garafola. Geraadpleehd op 6 augustus 2022.
Lancester, L. (2022, may). Lynn Garafola’s ‘La Nijinska: Choreographer of the Modern’ gives Nijinska her rightful place.Dance Informa (Australian edition). Geraadpleehd op 6 augustus 2022.